احکام و استفتائات وسواس ، حضرت آیت الله مظاهری
لینک سایت ایشان : استفتائات وسواس
استفتائات وسواس
سؤال1: به چه کسی وسواسی گفته میشود؟ و شاخصهی وسواسیگری چیست؟
° کسی که در کارهای عبادی یا غیر عبادی حتی در امور اجتماعی و فردی خارج از حدّ اعتدال و متعارف باشد، وسواسی است و آن یک حالت خطرناکی است که از تسلّط قوه خیال بر انسان پیدا میشود و به جای اینکه عقل او را استخدام کند، قوه خیال او را استخدام میکند و وقتی چنین شد شیطان مسلّط بر او میشود و به واسطه آن حالت، او را نابود میکند و دنیا و آخرت او را تباه میکند. لذا عقلاً و شرعاً لازم است با بیتفاوتی و نشنیدن حرف شیطان و پشت کردن به وسوسهها و تخیّلها و توهّمها آن حالت را نابود کند و هرچه او را رنج میدهد، راجع به همان بیتفاوت باشد و این است داروی منحصر به فرد وسواس.
سؤال2: حکم حضرتعالی در مورد وسواسی چیست؟
° کار او حرام است و باید اعمال را به طور متعارف و آن طور که عموم مردم انجام میدهند، انجام دهد.
سؤال3: آیا اصلاً از نظر شرع، احتیاط در نجاست و طهارت، مطلوب است؟
° کار وسواسی راجع به هرچه باشد حتّی حقّ النّاس مطلوب نیست؛ بلکه حرام است.
سؤال4: ملاک در تشخیص صدق عنوان وسواس چیست؟
° ملاک در صدق عنوان وسواسی بر کسی، عرف است. هرچند اگر کسی بیش از سه بار در مسألهای شک کرد، وسواسی محسوب شده و باید به احکام وسواس عمل نماید.
سؤال5: آیا اعمال وسواسی (اعمّ از عبادی و غیر آن) صحیح است و اعاده لازم ندارد؟
° کار او حرام است و باید پرهیز کند.
سؤال6: آیا حرمت وسواس منحصر در احکام عبادی است؟
° وسواس در هر عملی، اعمّ از امور اعتقادی و اخلاقی و احکام عبادات و معاملات و امور فردی و اجتماعی، حقّالله و حقّالناس، حرام است.
سؤال7: همسرم دچار وسواس شده و هرچه به او تذکّر میدهم میگوید نمیتوانم مانند بقیه عمل کنم، راه علاجش چیست؟
° باید بگوید میتوانم و راه فقط بیاعتنائی و مثل دیگران بودن است و الّا بدبختی دنیا و آخرت دارد.
سؤال8: آیا اهل کتاب ذاتاً محکوم به طهارت هستند یا نجاست؟
° طاهر هستند.
سؤال9: در محلّهای زندگی میکنم که اکثریّت آنها اهل کتاب هستند. حال آیا در معاشرت با اهالی لازم است از دین و مذهبشان سوال کنم؟
° لازم نیست.
سؤال10: شکّ، ظنّ و یقین وسواسی تا چه حد معتبر است؟ آیا در صورت یقین به متعارف بودن آن، باز هم بیاعتبار است؟
° شکّ و ظنّ وسواسی اعتبار ندارد و چون یقین او هم تخیّلی بیش نیست، اعتبار ندارد و باید به شکّ و ظنّ و یقین خود اعتنا نکند.
سؤال11: اگر کسی بعد از جنابت، بول و استبراء نکند و غسل نماید و بعد از آن مایعی از او خارج شود، آیا آن مایع نجس است؟ و آیا نیاز به تجدید غسل دارد؟ در پاسخ این دو سؤال آیا فرقی میکند چقدر وقت بعد از جنابت، آن مایع خارج شود یا خیر؟
° اگر مدّت کمی از جنابت او گذشته باشد، مثلاً ده دقیقه، آن مایع پاک است و غسل او صحیح بوده و غسل دیگری لازم ندارد. و همچنین است اگر بول کرد و استبراء نکرد و مدّت کمی از بول گذشت و مایع بیرون آمد، آن مایع پاک است و اگر وضو گرفته یا غسل کرده است به واسطه مایع باطل نمیشود.
سؤال12: کسی که در اثر بیماری قادر به نگهداری بول خود نیست و مرتباً لباس و بدن او نجس میشود و نیز وضوی او باطل میگردد، برای خواندن نمازهای یومیّه چه وظیفهای دارد؟ اگر در وسط یک نماز یا بین دو نماز (مثلاً ظهر و عصر) این حالت برای او پیش آمد چه باید بکند؟
° وضو بگیرد و با همان وضو نماز بخواند و اگر قبل از نماز یا بین نماز و یا بین دو نماز بول بیرون آمد، نجس است ولی اشکال ندارد و نماز او اعاده ندارد، گرچه به واسطهی آن بول بدن او و لباس او نجس شده است و وضوی او باطل شده است.
سؤال13: کسی که در اثر بیماری قادر به نگهداری باد معده خود نیست و مرتباً وضوی او باطل میگردد، برای خواندن نمازهای یومیّه چه وظیفهای دارد؟ اگر در وسط نماز یا بین دو نماز (مثلاً ظهر و عصر) این حالت برای او پیش آمد چه باید بکند؟
° نظیر بول است و مسأله آن گفته شد.
سؤال14: برای تطهیر آب نجس، آیا مخلوط شدن با آب کر، باران یا جاری شرط است؟ و یا صرف اتّصال کافی است؟
° صرف اتّصال کفایت میکند.
سؤال15: اگر سگی از ظرفی که آبش کر بوده خورد و بعد از خوردن مقدار آن کمتر از کر شده ولی نمی دانیم حین اتصال دهان سگ، آب کر بوده یا نه. آیا آن آب نجس شده است ؟
° کر بوده است و الان هم نجس نیست.
سؤال16: ویلائی بیرون شهر اجاره کردهایم که در آنجا آب لولهکشی وجود ندارد ولی صاحب آن ادّعا میکند که آب لوله به منبع کر وصل است آیا قول او قابل قبول است؟
° گفتۀ او حجّت است.
سؤال17: آیا برای تطهیر میتوان از آبی که در مضاف بودن آن شک داریم استفاده کنیم؟
° اشکال ندارد.
سؤال18: آیا آسفالت، سیمان، چوب، آجر، موزائیک و فلزاتی که با آن کف زمین را مفروش میکنند پاک کننده کف پا و کفش هستند؟
° بلی پاک کننده هستند.
سؤال19: آیا زمین، پاک کننده لاستیک وسائل نقلیه مانند اتومبیل، ویلچر و… میباشد؟
° پاک کننده است.
سؤال20: پشهای را در حال گزیدن دستم کشتم، نمیدانم خونی که از او خارج شده از او بوده یا از من، وظیفه چیست؟
° پاک است.
سؤال21: حکم طهارت شخصی که شهادتین گفته، ولی میدانم که قلباً اعتقادی به اسلام ندارد ـ البته عملی که منافی با اظهار شهادتین باشد از او سر نزده ـ چیست؟
° پاک است.
سؤال22: «وَذی» ، «مَذی» و «مَنی» چه خصوصیّاتی داشته و فرق آنها با یکدیگر چیست؟ و آیا «مذی» و «وذی» نجس است؟
° غیر از منی و بول هر آبی که از مرد یا زن بیرون بیاید پاک است و موجب فساد وضو و غسل نیست. و اگر شک داشته باشد و یا مظنّه داشته باشد که بول است یا منی، باز پاک است. و برای وسواسی اگر یقین داشته باشد باز پاک است. زیرا یقین او یقین نیست.
سؤال23: لکّهای را در لباسم دیدم ولی نمیدانم بول است یا منی، حکم آن چیست؟
° پاک است و جنب هم نیستید.
سؤال24: آیا در مورد فرآوردههایِ حیوانی که نمیدانیم از داخل کشور است یا خارج، وظیفهی تحقیق داریم؟
° اگر از دست مسلمان و یا از بازار مسلمانها بهدست آورده باشد، پاک است و وظیفه تحقیق هم نیست.
سؤال25: پس از بیدار شدن در لباس زیر خود، بوی منی احساس و لکّه زرد رنگی مشاهده نمودم، آیا میتوان حکم به نجاست لباس و بدن کرد؟
° پاک است و جنب نیز نیستید.
سؤال26: ساق پایم زخم شده و عین خون را زائل نمودم ولی قبل از شستشو پوششی روی آن به وجود آمد، آیا برای تطهیر، از بین بردن این پوشش لازم است یا خیر؟
° لازم نیست.
سؤال27: دهان شخصی زخم است، بهطوری که هنگام صرف غذا، خون با آن مخلوط میشود. آیا خوردن این غذا جایز است؟ لطفاً روش تطهیر آن غذا را بیان فرمائید؟
° خوردن آن غذا جائز است و آن غذا پاک هم میباشد.
سؤال28: بعد از کشیدن دندان تا چند روز در محلِّ آن خون وجود دارد، آیا دهان و غذائی که میخورم نجس میشود؟
° پاک است.
سؤال29: پس از تطهیر ـ بهدلیلِ بلندی ناخن دستم ـ شک کردم چیزی که زیر ناخن من است عین نجاست است یا نه، وظیفهام چیست؟
° ناخن پاک است و باید به این گونه شکها اعتنا نکنید. بلکه به این گونه مظنّهها و یقینها که تخیّلی بیش نیست، اعتنا نکنید.
سؤال30: اگر پس از تطهیر لباس، رنگ و اثر نجاست باقی مانده باشد، آیا میتوان حکم به طهارت لباس کرد؟
° پاک است.
سؤال31: در رسالهی توضیح المسائل خواندم: «کسی که استبراء نکرده یا نمیداند استبراء کرده یا نه و رطوبتی ببیند و شک کند پاک است یا نه، اگر به جهتی ـ مانند گذشتِ مدّتی از بول کردنش ـ یقین کند بول در مجرا نمانده، پاک میباشد و وضو را هم باطل نمیکند.» حال بیان فرمائید مدّت مذکور چه مقدار است؟
° تقریباً ده دقیقه کفایت میکند.
سؤال32: اگر از شخصی پس از استبراء قطراتی خارج شد چه وظیفهای دارد؟
° پاک است مگر یقین کند بول است و وسواسی هم نباشد.
سؤال33: اگر شخصی بعد از خروج منی، بول نمود و استبراء نکرد و رطوبتی از او خارج شد که نمیداند چیست چه وظیفهای دارد؟
° اگر فوراً باشد نجس است ولی غسل ندارد و اگر مثلاً بعد از ده دقیقه باشد پاک است و غسل ندارد.
سؤال34: پای من که تماماً خیس بود زخم شد، آیا همه پایم نجس میشود؟
° فقط جای خون نجس است.
سؤال35: اگر حشرهای مانند مگس روی نجاستی بنشیند و بعد روی بدن یا لباس (مرطوب یا خشک) بنشیند، آیا میتوان حکم به نجاست بدن و لباس نمود؟
° پاک است.
سؤال36: آیا بخار باعث سرایت نجاست میشود؟
° بخار نجس و متنجّس پاک است و اگر مبدّل به آب شد آن آب پاک است؛ گرچه بخار مثلاً از بول باشد.
سؤال37: اگر لباس زیر با خون یا بول نجس شود، آیا بررسی جهت سرایت آن از لباس زیر به دیگر لباسها لازم است؟
° لازم نیست.
سؤال38: با توجّه به لزوم طهارت مساجد و اماکن متبرّکه، آیا ورود اهل کتاب و کفّار به این اماکن (مانند حرم اهل بیت«سلام الله علیهم» و مساجد و امامزادهها) جایز است؟
° مساجد و کلیّه اماکن متبرّکه با آن کثرت رفت و آمدِ حتّی افراد لاابالی در طهارت و نجاست و حتّی کفّار، پاک هستند و تفحّص لازم نیست. بلکه جائز نیست. و همچنین راجع به افرادی که تنظیف آن جا را میکنند، گرچه لاابالی باشند و گرچه عقیده به طهارت و نجاست تشیّع نداشته باشند، آن اماکن متبرّکه پاک است و تفحّص لازم نیست، بلکه جائز نیست.
سؤال39: آیا رساندن دست خیس به مکانها و لوازم خصوصی اهل کتاب و کفّار، موجب نجاست دست می شود؟
° موجب نجاست نمیشود، مگر بدانیم آن مکانها یا اثاثیهها نجس هستند.
سؤال40: زخم شدن دستم را فراموش کردم و آن را بدون التفات شسته و با حوله خشک کردم. ولی بعد دیگر خونی ندیدم، آیا دستم پاک شده؟
° دست و حوله پاک است و اگر وضو هم گرفته و غسل کردهاید، صحیح است.
سؤال41: در روستای ما حیوانات و پرندگان حرام گوشت (مانند سگ و کلاغ) بسیار وجود دارند، آیا هنگامی که برف و باران در کوچهها یا صحنهای منازل میبارد، آبهائی که به بدن یا لباس اصابت میکند نجس است؟
° پاک است.
سؤال42: آیا چیزهایی که از بدن انسان خارج میشود (مانند چرک و عفونت، استفراغ و آب کیسه جنین و …) نجس است؟
° پاک است.
سؤال43: اگر در کیسهی آرد فضلهی موشی پیدا شد، آیا جستجوی بیشتر لازم است؟
° لازم نیست.
سؤال44: در منزل کسی که بچّه کوچک دارد با پای خیس راه رفتم، آیا باید از نجاست و طهارت منزلش سؤال نمایم؟
° لازم نیست؛ بلکه جائز نیست.
سؤال45: اگر بدن، لباس و یا … افرادی نجس شود که با آنها معاشرت و ارتباط زیاد داریم و یا حتّی لوازم مشترک داریم، آیا با این فرض هم لازم نیست به آنها اطلاع دهیم؟
° لازم نیست.
سؤال46: اگر باعث نجس شدن شخصی و یا متعلّقاتش شوم، آیا باید به او اطلاع دهم؟ اگر مدّتی از آن گذشته باشد چطور؟
° لازم نیست.
سؤال47: در هتلها مسلمان و غیر مسلمان اقامت میکنند، آیا تحویل اطاقی که قبلاً غیر مسلمان از آن استفاده میکرده به مسلمان جایز است؟ و یا اینکه اطلاع دادن به او کفایت میکند؟
° جائز است و لازم نیست اطلاع بدهد.
سؤال48: معاشرت با افراد لاابالیِ نسبت به طهارت و نجاست چه حکمی دارد؟ آیا میتوان از غذای آنها استفاده کرد؟
° تفحّص لازم نیست و معاشرت با آنها اشکال ندارد.
سؤال49: آیا لازم است چاه توالت و چاه آشپزخانه به جهت وارد نشدن ذرات غذا، برنج و نان به چاه توالت، جدا باشد؟
° لازم نیست.
سؤال50: بنده در تطهیر محلِّ بول و غائط شک میکنم و خانواده من را وسواسی میدانند ، وظیفهام چیست؟
° شما وسواسی هستید و باید حرف آن ها را بشنوید و تطهیر شما بیش از پنج دقیقه نباشد.
سؤال51: آیا برای درمان شخص وسواسی میتوان گفت وظیفهای در قبال نجاسات ندارد و چیزی برای او نجس نیست؟ و یا حتّی در مورد اشیاء نجس به او دروغ گفت؟
° اگر متنجّس را نجس نداند، خوب میشود و لازم نیست از عین نجس هم اجتناب نکند. اگر از عین نجس پرهیز کند و از متنجّسات پرهیز نکند خوب میشود و باید این کار را بکند.
سؤال52: آیا گفتهی وسواسی در مورد نجس یا پاک بودنِ چیزی، مورد قبول است؟
° مورد قبول نیست.
سؤال53: آیا هوا با توجّه به داشتن جرم نجس میشود؟
° نجس نمیشود و این سؤال هم سؤال وسواسیها است.
سؤال54: لباس نجسی را روی زمین گذاشتم به طوری که کمی زمین مرطوب شد، پس از گذشت مدّتی بچّه دست خود را روی همان قسمت گذاشته و به جاهای دیگر زد. آیا تمام فرش و دیوار و … نجس است؟
° هیچ جائی نجس نشده است.
سؤال55: درهنگام تخلّی احساس میکنم ذرات بول به لباس و بدنم میپاشد لذا هر بار بدن و لباسم را آب میکشم، آیا این کار صحیح است؟
° این کار حرام است و باید بدانید تخیّلی بیش نیست و باید اعتنا نکنید.
سؤال56: با توجّه به اینکه اقشار مختلف جامعه (اعمِّ از لاابالی و غیره) به پول دست میزنند، لازم است نسبت به آن احتیاط شود؟
° لازم نیست.
سؤال57: تماس دست با اسکناس کاغذی و یا سکّههائی که در بین مردم ردّ و بدل میشود، در صور زیر چه حکمی دارد:
الف) اگر دست انسان مرطوب باشد؟
ب) اگر آن سکّه یا اسکناس تر باشد؟
ج) آیا میتوان برای اجتناب از نجاست احتمالی آن، با دستکش پول را استفاده کرد یا آن را در پلاستیک جداگانه قرار داد؟
د) در وقت تماس پول با اشیاء دیگر، آیا نجاست آن به چیز دیگر مثل کتاب، کیف و … نیز منتقل میشود؟
ه) راه اطمینان از پاک بودن پولهای رایج اعم از اسکناس و سکّه چیست؟
° پولها پاک است و اینگونه فکرها و کارها مربوط به این وسوسه است و جایز نیست.
سؤال58: با توجّه به اینکه غذای بعضی رستورانها یا فراوردههای دامی پاک نیستند، آیا وظیفهی من تحقیق و بررسی است؟
° اگر مسلمان است، تحقیق لازم نیست گرچه مسلمان لاابالی هم باشد.
سؤال59: در روزهای بارانی به دلیل رفت و آمد مردم، اکثر کوچه و خیابانها نجس میشود، در چنین مواقعی باید چه کنم؟
° کوچهها، خیابانها، دستشوئیها، بازارها، همه و همه محکوم به طهارت است و تفحّص لازم نیست؛ بلکه جائز نیست. و اجتناب لازم نیست بلکه اگر موجب اختلال در کارهای عبادی یا غیر عبادی شود، جائز نیست.
سؤال60: آیا رعایت نشدنِ طهارت و نجاست در مسجدالحرام و … عذر برای عدم شرکت در مراسم حج میباشد؟
° باید آن جا را پاک بداند و نجس دانستن آن جا حرام است و تفحّص جائز نیست و گفتگو در این باره جائز نیست.
سؤال61: وقتی دست خود را به اشیائی که سرد هستند میگذارم مقداری بخار میکند، آیا به وسیله این بخار نجاست از شیء خشک سرایت میکند؟
° نمیکند.
سؤال62: آیا میتوان با یهود و نصارى در صورتی که دست آنها خیس باشد، دست داد؟
° اشکال ندارد.
سؤال63: خون و مردار و فضله حیواناتی نظیر مگس و پشه و… پاک است یا نجس؟
° پاک است.
سؤال64: آیا کفش و کمربند و لباس چرم ساخت کشورهای غیر مسلمان پاک است یا نجس؟ اگر آن لباس را از کشور اسلامی مثل عربستان خریده باشیم تفاوتی در مسئله میکند؟
° پاک است- تفاوتی ندارد.
سؤال65: رطوبت و ترشّحاتی که از زن یا مرد خارج می شود و علامات منی ندارد، پاک است یا نجس؟ اگر این ترشّحات به هنگام تحریک جنسی خارج شود، تفاوتی میکند؟
° مطلقاً پاک است و غسل هم ندارد.
سؤال66: آیا چرک و یا آبى که پس از ترکیدن جوش صورت، از آن خارج مىشود نجس است یا خیر؟
° پاک است.
سؤال67: آیا الکل سفید که براى تزریق استفاده میشود، نجس مىباشد یا خیر؟
° پاک است.
سؤال68: اگر در ظرف غذایى بعد از پخته شدن متوجّه فضله موش گردیم، آیا پارچهاى که براى دم کردن روى ظرف استفاده شده، نجس است؟
° پاک است.
سؤال69: آیا خونى که بعد از ذبح کردن حیوان در گوشت موجود است، پاک است یا نجس؟
° پاک است.
سؤال70: آیا فضلهی طوطى و خرگوش و سنجاب پاک است؟
° فضله طوطی پاک است، ولی فضله خرگوش یا سنجاب نجس است.
سؤال71: آیا فضلهی کلاغ، گنجشک و سایر پرندگان نجس است؟
° پاک است.
سؤال72: حکم بخار آب نجسی که مجدّداً بر روی دیوار تقطیر میشود چیست؟
° پاک است.
سؤال73: اگرکسی روی زمین پر برفی زمین بخورد، آیا لباس و بدن او نجس میشود؟ اگر این اتفاق در اروپا و در مکانهایی که سگها زیاد رفت و آمد میکنند، بیفتد پاسخ چیست؟
° در هر دو صورت نجس نمیشود.
سؤال74: موی سگ اگر در لباس و فضای منزل باشد، آن لباس و فضا نجس میشود؟
° تا خشک باشد سرایت نمیکند.
سؤال75: آیا ادرار بچّهی شیرخوار نجس است؟ اگر نجس است، لباسی که بهواسطهی آن نجس میشود با چند بار شستن پاک میشود؟
° اگر آب قلیل باشد، با دوبار پاک میشود. ولی با آب لولهکشی و کر و جاری با یک بار شستن کفایت میکند و فشار هم لازم نیست.
سؤال76: آیا کف دستشوئی نجس است؟
° اگر عین نجاست رفع شده است، پاک است.
سؤال77: آیا بخارى که از آب نجس بلند شده است، پاک است؟ چنانچه این بخار با پارچه یا چیز دیگری ملاقات کند، آن چیز را نجس میکند؟
° پاک است و نجس نمیکند.
سؤال78: آیا قسمت کَنده شدهی پوست لب و بدن، اگر کوچک یا بزرگ باشد یا اگر با درد یا بدون درد باشد؛ نجس است؟
° پاک است.
سؤال79: آبی که در موقع کشیدن سیفون توالت به بیرون تراوش میکند پاک است یا خیر؟
° پاک است.
سؤال80: آیا اگر در موقع شستن لباس نجس در ماشین لباسشویی آبی به بیرون بریزد و جاری شود، پاک است؟
° پاک است.
سؤال81: فضولات پرندگان (حرام گوشت – یا حلال گوشت – گوشتخوار یا غیر گوشت خوار – دارای چنگال یا بدون چنگال) پاک است یا نجس؟
° پاک است.
سؤال82: آیا زردی به جا مانده از لکّه بر روی لباسها که بعد از شستشو باقی مانده نجس است یا خیر؟ لکّههای بعد از حیض که بعد از شستشو بر روی لباس میماند چطور؟
° پاک است.
سؤال83: آیا لباس نجس شده با بول با یک بار شستشو در ماشین لباسشویی پاک میشود یا باید دو بار شست؟ اگر باید دو بار شست، آیا بین دو شستشو باید لباس فشار داده شود تا آب خارج شود؟
° یک بار کفایت میکند.
سؤال84: آیا دندان پر شده در دهان جسم خارجى محسوب مىشود و اگر کسى با داشتن دندان پر شده دندان دیگر را بکشد، باید با آب جارى دهان را پاک کند یا خیر؟ و اگر بچه باشد و نشود این کار را کرد یا بزرگسال باشد و نداند، حکم چیست؟
° احتیاج به شستن دهان نیست.
سؤال85: خونى که پس از کشیدن دندان در محل آن باقى مىماند و روى دستمال اثر مىگذارد ولى آب دهان را رنگین نمىکند چه حکمى دارد؟ آیا غذا خوردن در این صورت اشکال دارد؟ یا ظرفى که با آن غذا مىخوریم نجس مىشود؟
° دهان را نجس نمیکند و غذا خوردن اشکال ندارد.
سؤال86: آیا عرق جنب، نجس است؟ در غیر این صورت آیا مىشود با لباسى که با عرق جنب آلوده است مىشود نماز خواند؟
° پاک است از حلال باشد یا از حرام، ولی با بدن یا لباسی که عرق جنب از حرام در آن موجود باشد، نباید نماز خواند.
سؤال87: اگر لباسهاى پاک با لباسهاى نجس با هم در یک آب شسته شوند، لباسهاى پاک هم نجس مىشوند؟
° لباسها همگی پاک میشوند.
سؤال88: اگر پارچه یا لحافی روی زمین نجس گذاشته شود و بعد آن پارچه یا لحاف نم کشیده و سنگین شده باشد، آیا نجس است؟
° پاک است.
سؤال89: دیوار دستشویى و توالت که نم کشیده و مرطوب باشد، آیا نجس است؟
° پاک است.
سؤال90: آیا از آبى که مردار در آن است مىشود براى تطهیر یا آشامیدن یا وضو استفاده کرد؟
° اگر کر یا جاری باشد، اشکال ندارد.
سؤال91: آیا غذاها یا مایعاتى مانند سرکه که به طور طبیعى مقدار دو یا سه درصد از آن را الکل تشکیل مىدهد، نجس است؟
° پاک است.
سؤال92: آیا مىتوان از طعام اهل کتاب مانند یهود و نصارى استفاده کرد؟
° اشکال ندارد.
سؤال93: حکم طهارت و نجاست زرتشتیها چیست؟
° پاک میباشند.
سؤال94: مسلمانی که عمداً نماز نمىخواند و تارکالصّلاه است ولى منکر نماز نیست، آیا کافر و نجس است؟ اگر چنین شخصی منکر نماز هم باشد چه حکمی دارد؟
° تارک الصّلوه پاک است، ولی منکر نماز اگر جدّی باشد، نجس است.
سؤال95: غذایى که گربه به آن دهان زده نجس است؟
° پاک است.
سؤال96: حکم طهارت یا نجاست چیزهایى مانند کاپشن، کیف، کمربند، کفش و… که از کشورهاى غیر مسلمان مىآورند و در آنها پوست و چرم حیوانات بهکار رفته باشد چیست؟
° پاک است.
سؤال97: کسانیکه مسلمان شناسنامهای هستند و تارک نماز یا سایر عبادات میباشند و نیز کسانی که شبههی اعتقادی دارند و یا عمداً شبهه وارد میکنند، پاک هستند؟
° پاک میباشند.
سؤال98: آبى که از شستن لباس نجس مىریزد یا ترشح مىکند پاک است؟
° اگر عین نجاست را نداشته باشد، غساله[1]آن پاک است؛ گرچه با آب قلیل باشد.
سؤال99: اگر فضله موش در آب برنج که خیس کردهاند، پیدا شود آیا آن ظرف و برنج نجس است؟ اگر نجس است قابل پاک شدن میباشد؟
° ظروف و برنجها نجس است و اگر آن برنج ها را در آب کر یا جاری مدتی نگاه بدارند، پاک میشود. ولی اگر آب نجس نفوذ در آنها نکرده باشد، به مجرّد تسلّط آب پاک بر آنها پاک میشود.
سؤال100: اگر کشمش و خرما در آب جوشانده شوند، یا آنها را سرخ کنند، نجس مىشوند؟ خوردن آنها چه حکمى دارد؟
° نجس نمیشود و خوردن آنها اشکال ندارد.
سؤال101: رطوبت اشیاء چه مقدار که باشد در تلاقی با نجس، نجس میشوند؟
° به اندازهای که خیس کند.
سؤال102: اگر کسی وسایلی که مربوط به دیگران است را عمداً یا سهواً نجس کند، آیا باید به آنها بگوید؟
° لازم نیست.
سؤال103: آیا اگر مهمانى یکى از اثاثیههاى میزبانش را نجس کند، مطّلع کردن میزبان واجب است؟
° لازم نیست.
سؤال104: آبى که از ماشینهاى حمل زباله شهرى در خیابان مىریزد و گاهى بر اثر شدّت باد به لباس مردم پاشیده مىشود، محکوم به طهارت است یا نجاست؟
° محکوم به طهارت است.
سؤال105: رفت و آمدهاى خانوادگى با اشخاصى که به طهارت و نجاست در خوردن و آشامیدن و مانند آن اهمیّت نمىدهند، چه حکمى دارد؟
° اشکال ندارد.
سؤال106: اگر در خارج از کشور فروشندهی غیر مسلمان مواد غذائی بگوید: گوشت یا مرغ او ذبح شرعی دارد، میتوان به قول او اعتماد نمود؟
° اگر لاابالی نباشد، گفتهی او حجّت است.
سؤال107: اگر حیوانات حرام گوشت به ذبح شرعی کشته شده باشند، پاک هستند؟
° پاک هستند، ولی خوردن آنها حرام است.
سؤال108: اگر انسان ببیند کسی با لباس نجس نماز می خواند، موظّف است به او بگوید؟
° لازم نیست.
سؤال109: اگر تکرار اعمال وضو، غسل، نماز و سایر عبادات به حدّ وسواس برسد، صرف تکرار عمل، حرام است یا خیر؟
° تکرار او حرام است.
سؤال110: منزل ما از نظر طهارت مشکل دارد؛ فرشها، دربها، دیوارهای اطاقها، پنجرهها، پردهها، بخاری، کتابها، رختخوابها و خلاصه تمام زندگی ما نجس است. گفتم نامهای برای شما بنویسم تا بلکه در مورد من فتوای خاصّی بدهید و اینجا من را از معافیّت مخصوصی در مورد چیزهایی که تا به حال نجس شده، برخوردار سازید.
° باید همه جای منزل را پاک بدانید و عمل شما باید در آن منزل، عمل پاک بودن منزل باشد.
سؤال111: پدر و مادر اینجانب احکام طهارت و نجاسات را به طور کامل نمیدانند. و من از برخی بی مبالاتیهای آنان بسیار رنج میبرم. و گاهی تذکّر هم میدهم، ولی آنان میگویند من در اشتباهم و اینها مثلاّ پاک است. وظیفۀ من در مورد تطهیر منزل و لوازمی که از آن استفاده میشود، چیست؟
° پدر و مادر شما پاک هستند و اثاثیه خانه پاک است و شما وسواسی هستید، باید اصلاح شوید.
سؤال112: تکلیف من در موارد زیر چیست؟
الف: گاهی زمینی نجس میشود، بعداً به واسطهی بارش برف یا باران و خیس شدن زمین، عبور مردم و وسایل نقلیه از روی آن و رفتن به اماکن مختلف(مسجد، حرم، نانوایی، داخل اتوبوس، مدرسه، بازار و …) نجاست را به همه جا منتقل میکنند. به همین جهت همهی این اماکن را نجس میدانم، همان طور که گرد و خاکهای آن خیابانها و مکانها را نیز نجس میدانم.
ب: هر گاه توالت میروم با این که در موقع بول کردن بسیار مواظب هستم تا بول به من ترشح نکند، باز هم قطع پیدا میکنم که بول به شلوار و پایم ترشح کرده است؛ لذا توالت رفتن برایم بسیار مشکل شده است و تا آن موضع را آب نکشم، راحت نمیشوم.
ج: در بعضی مواقع پشت و جاهای دیگر دستم به لبهی میز و یا لبهی کتاب و یا چیزهای زبر برخورد میکند و بدون این که دستم زخم شود یا خونی بیرون بیاید، از گوشه و کنار ناخنها و جاهای دیگر دستم چیزی با احساس کمی درد جدا میشود و یا روی انگشتهای دستم پوستهای مختصری وجود دارد که با فرو بردن دست به داخل جیب و یا تماس با چیز دیگر، با احساس کمی درد از دستم جدا میشود. تکلیفم در این موارد چیست؟
° آن چه نوشتهاید و نظایر آن را باید پاک بدانید و فکرش را باید نکنید و باید تا فکر این گونه مطالب برای شما جلو میآید، خود را منصرف کنید.
سؤال113: زنی هستم با تحصیلات عالی و دارای چندین فرزند، مشکلی که از آن رنج میبرم مسألهی طهارت است. چون در خانوادهای متدیّن بزرگ شدهام، میخواهم همهی تعالیم اسلامی را مراعات کنم. به علّت داشتن فرزند کوچک، همیشه با مسائل بول و غائط سر و کار دارم. هنگام تطهیر بول، ترشّحات سیفون پراکنده شده و به پاها، صورت و حتّی سرم برخورد میکند و هر دفعه با مشکل تطهیر آن اعضاء مواجه هستم. و این باعث شده که در زندگی با سختیهای زیادی روبرو شوم. از طرفی هم نمیتوانم این امور را رعایت نکنم؛ زیرا مربوط به عقیده و دینم است. برای حل مشکل به پزشک روانشناس هم مراجعه کردم، ولی نتیجه نگرفتم. به علاوه موارد دیگری هم هست که از آنها رنج میبرم مثل غبار شیء نجس یا مراقبت از دستهای کودک که یا باید آنها را آب بکشم و یا از دست زدن بچّه به اشیای دیگر جلوگیری کنم. با توجّه به این که تطهیر شیء نجس برای من بسیار دشوار است، ولی در همان وقت شستن ظرفها و لباسها در صورتی که فقط کثیف باشند، برایم راحت است؛ لذا از حضرتعالی خواهشمندم با راهنماییهای خود زندگی را بر من آسان فرمایید.
° باید به هر چه میخواهد به شما رنج بدهد، بیاعتنا باشید و آن چه را نوشتهاید و نظائر آن پاک است و باید اعتنا نکنید.
سؤال114: در خارج شدن از حالت کثیر الشّک در نماز فرمودهاند: اگر در سه نماز پی در پی شک نکند، از حالت کثیر الشّک خارج میشود، آیا باید حتماً نماز یومیّه باشد یا این که اگر در سه نماز قضای پی در پی یا سه نماز مستحبّی پی در پی نیز شک نکند، از این حالت خارج میشود؟
° تفاوتی در نمازها ندارد و آن چه فرمودهاند این است که اگر حالت غیر عادی برای شما پیدا شد، چه در نماز یا غیر نماز، باید بیاعتنا باشید تا آن حال غیر عادی برای شما عادی و متعارف شود.
سؤال115: چند سالی است که به بیماری وسواس مبتلا شدهام و این موضوع مرا بسیار عذاب میدهد و روز به روز این حالت در من تشدید میشود تا جایی که در همه چیز شک میکنم و همۀ زندگیم بر پایهی شک استوار شده است. بیشترین شک من در مورد غذا و اشیای مرطوب است؛ به همین دلیل نمیتوانم مثل سایر مردم، عادی زندگی کنم. وقتی وارد مکانی میشوم فوراً جورابهایم را از پایم بیرون میآورم؛ چون فکر میکنم جورابهایم عرق کرده و بر اثر تماس با نجس، نجس خواهد شد. حتّی من بر سجّاده هم نمیتوانم بنشینم. هر وقت بر آن مینشینم، بر اثر وسوسهی نفس از روی آن بلند میشوم تا مبادا پرزهای سجاده به لباسهایم بچسبد و مجبور به شستن آنها شوم. لطفاً مرا راهنمایی فرمایید.
° باید راجع به آن چه نوشتهاید و نظائر آن اهمیّت ندهید و اهمیّت دادن حرام است و اگر مدتی اهمیّت ندادید، حتماً خوب میشوید.
سؤال116: اوّلاً بیان فرمایید آیا کثرت شک، با سه بار شکِ مختلف در سه نماز متوالی، محقّق میشود؟ مثلاً شکّ اوّل میان دو و سه، شکّ دوّم میان سه و چهار و شکّ سوم در انجام رکوع بوده است. به طور کلّی، آیا سه شک باید از هر جهت یکسان باشند یا در صورت اختلاف هم کثرت شک محقّق میشود؟ ثانیاً به شک سوّم نباید اعتنا کرد یا شکّ چهارم؟
° هر شکّی باشد، در مرتبهی چهارم باید اعتنا نکند.
سؤال117: اگر کسی به عقاید صحیح معتقد باشد، ولی برخی خیالات و وسوسهها در قلب او رسوخ کرده و یا بعضی کلمات کفرآمیز در ذهن او میآید که از وجود آنها کراهت دارد و از آنها اذیت میشود، راه خلاصی از چنین وسوسههایی چیست؟
° از پیامبر گرامی«صلی الله علیه و آله و سلم» روایت شده است که باید به این گونه فکرها بیاعتنا باشد و اگر مدتی بیاعتنایی کرد، خوب میشود و ذکر «لاالهالا الله» برای کمک گرفتن مؤثّر است.
سؤال118:اگر با مختصر پرسش و پاسخی بتوان به نجس یا پاک بودن اشیاء پی برد، آیا تجسّس لازم است؟
° تجسّس لازم نیست و برای وسواسی حرام است.
سؤال119: کسی که عادت او شستن مخرج بول یا غائط و استبراء است، اگر زیاد شک میکند که آیا مخرج بول و غائط را شسته یا استبرا کرده، چه کند؟
° اعتنا نکند تا خوب شود.
سؤال120: بعد از این که وضو میگیرم، مرتّباً احساس میکنم بادی از من خارج شده است. تا جایی که برای هر نماز چند بار وضو میگیرم. لطفاً مرا راهنمایی فرمایید.
° باید اعتنا نکنید و باید تکرار وضو نداشته باشید.
سؤال121: آیا در غسل جنابت، باید وسواس به خرج داد که آب به همه جای بدن رسیده است؟
° وسواس به خرج دادن حرام است و به طور متعارف باید غسل کرد و یقیناً آب به همه جای بدن میرسد.
سؤال122: آیا غسل انسانهای وسواسی که گاهی مدّتها طول میکشد، باطل است؟
° کار او حرام است.
سؤال123: آیا صرف اینکه اطرافیان انسان بگویند: وسواسی هستی، برای عمل به تکالیف وسواسی کافی است یا راه دیگری لازم است؟
° گفتهی آنها برای او حجّت است و باید قبول کند.
سؤال124: موقعی که وسواسی در صحّت تکبیرهالاحرام شک دارد و دوباره میخواهد تکبیر بگوید، جایز است؟ آیا چنین نمازی باطل است؟
° کار او حرام است. و باید بنا را بر صحّت بگذارد و تکرار نکند.
سؤال125: کسی که در صحّت ذکرهای نماز وسواس دارد یا زیاد شک میکند و تکرار میکند، آیا نمازش باطل است؟
° کار او حرام است و باید تکرار نکند.
سؤال126: در نماز زیاد شک میکنم، همچنین در غسل و هنگام غسل شک میکنم که آیا نیت را درست گفتهام یا نه، چه کنم؟
° باید اعتنا نکنید و تکرار و طول دادن در همهی امور برای شما حرام است.
سؤال127: کسی که در نماز جماعت شکّی برایش پیش نمیآید ولی در فرادا شک میکند، اگر معمولاً غیر نماز صبح را به جماعت میخواند امّا در سه نماز صبح متوالی که فرادا میخواند، شک میکند، آیا باز هم بر او کثیرالشّک صادق است؟
° کثیر الشّک است و باید اعتنا نکند.
سؤال128: آیا مراد از کثیر الشّک بودن، فقط نماز واجب و فرادا میباشد یا علاوه بر آن نمازهای جماعت و مستحب را هم شامل میشود؟
° همه چیز را شامل میشود.
سؤال129: کسی که کثیرالشّک است و در هر بار شک کردن نماز را میشکند و دوباره میخواند و این حالت برای او عادی شده، آیا میتواند آیه یا کلمهای را که شک دارد به قصد قربت مطلق دوباره بخواند تا به تکرار نماز گرفتار نشود؟
° باید نماز را نشکند و باید ذکر را تکرار نکند و باید به طور متعارف که مردم نماز میخوانند، نماز بخواند.
سؤال130: در خارج شدن از عنوان کثیرالشّک، فرمودهاند: اگر در سه نماز پشت سر هم شک نکند، از این حالت خارج شده است، آیا نمازها باید نماز واجب یومیّه باشد؟
° فرق نمیکند.
سؤال131: در غسل زیاد شک مىکنم مثلاً وقتى طرف چپ را مىشویم شک مىکنم که طرف راست بدنم را شستهام یا نه. تکلیف من چیست؟
° باید به شکّ خود اعتنا نکنید و غسل را به طور متعارف انجام دهید.
سؤال132: من در انجام غسل خیلى وسواس دارم و هر غسلى یک ساعت تا یک ساعت و نیم طول میکشد. به طورى که بعضى اوقات نمازم قضا مىشود. براى رفع این مشکل لطفاً راهنمائیم کنید.
° کار شما حرام است و باید غسل شما بیش از ده دقیقه طول نکشد، بلکه ده دقیقه هم زیاد است.
سؤال133: آیا یقین فرد وسواسى در حکم شک مىباشد؟
° مظنّه و یقین او در حکم شک است و شکّ او هم باید راجع به آن بیاعتنا باشد و اعتبار ندارد.
سؤال134: اگر کسی روی اعتقادات وسواس داشت که مدام با آن که تحقیق میکند و برایش مسلم میشود که اعتقاداتش درست است و در آن شک میکند، تکلیفش چیست و راه چاره و نجات از این مشکل چیست؟
° باید اعتنا نکند تا متعارف شود.
سؤال135: فردی هستم کثیرالشّک، که اگر به وظیفهی کثیرالشّک عمل کنم، شیطان مرا وسوسه میکند و احتمال را بر کمتر میدهم و از این که عمل را کمتر انجام دادهام ناراحتم. و اگر به وظیفهی کثیر الشک عمل نکنم، باز هم وسوسه میشوم که چرا به احکام عمل نمیکنی؟ آیا میتوانم شک را عادی حساب کرده و طبق احکام شکّ عادی و نه کثیر الشّک عمل کنم؟
° نه، باید بنا را بر اکثر بگذارید و با بی اعتنایی به شک جلو روید و آن طور که مردم نماز میخوانند، نماز بخوانید.
سؤال136: شخصی مدام با خود میگوید که آیا دلایل من در اصول دین درست است یا خیر و هر روز شک میکند و از این نگران است که آیا جواب ملائکه و خدا را در قبر و قیامت خواهد داد یا نه، آیا این شخص دچار وسواس شده است؟ (لازم به ذکر است که این شخص اگر بحث و مناقشه در این موارد اصول دین ایجاد شود، به راحتی در بحثها میتواند پاسخگو باشد و همه را قانع نماید.)
° باید به شکّ خود اعتنا نکند و تا فکر جلو میآید، تمرکز فکری نداشته باشد و خود را منصرف به چیز دیگری کند.
سؤال137: آیا با احساس و حساسیّت و شکّ خیلی زیاد (تا حدّی که این احساس و شکّ زیاد و قوی برای انسان یقین حاصل کند) میشود به نجس بودن شیئی یا هر چیزی یا هر مکانی یقین حاصل کرد و آن چیز را نجس دانست یا نه با احساس و شکّ زیاد داشتن نمیشود به نجس بودن چیزی یا مکانی یا شیئی یقین پیدا کرد و نهایتاً آن را نجس دانست؟
° شما چون وسوسه عملی دارید، واجب است راجع به هرچیزی که برای شما رنج آور است و یا شما را از کار باز میدارد، بی اعتنا باشید. و به شکّ خود، بلکه به ظنّ خود، بلکه به یقین خود بی اعتنا باشید، تا ان شاءالله خوب شوید.
سؤال138: الف) من مشکلی دارم که عبارت است از اینکه قطره قطره ادرار از من میآید و هیچ وقتی پاک نیستم. برای نماز اگر وضو بگیرم آیا باید بلافاصله نماز بخوانم یا اگر فاصله بیندازم اشکال ندارد؟ و چقدر میتوانم فاصله بیندازم؟ و وقتی که نماز اوّلم را خواندم و میخواهم بلافاصله نماز دوّم را بخوانم، اگر بین دو نماز قطره ادرار بیاید، آیا با همان وضوی اوّل میتوانم نماز دوّم را بخوانم؟
ب) در شهر ما بیشتر ایّام سال هوا شرجی است و دائماً عرق میکنم و دستمالی می گذارم که ادرار به جاهای دیگر نرود و کنار پاهایم که به دستمال می خورد، دائماً عرق می کند و به پایین پاهایم میرود و به دلیل حرکت، دستمال تکان میخورد و عرق از قسمتهای نجس بر روی پایم جاری می شود. این عرقها عین نجاست در آن نیست، ولی به دلیل برخورد به عین نجاست، نجس هستند و پاهایم نجس می شود. به همین دلیل مرتب باید لباسهایم را عوض کنم و پاهایم را طاهر کنم. به همین دلیل خیلی اذیّت میشوم و وسواسی شده ام. حال چون من در طول روز دائماً اینطور هستم تا چه حد باید رعایت کنم؟ آیا فقط لازم است که قسمتهایی که عین نجاست به آن رسیده است را طاهر کنم؟
ج) از من مرتّب ترشّحاتی بیرون میآید و به دلیل مشکلم در زیر آن ترشّحات ادرار است. آیا باید تمام ترشّحات را بشویم یا اگر ظاهر آن را آب بکشم کافی است؟ و اگر آب بکشیدن ظاهر آن کافی است، چنانچه ترشّحات به لباسهایم برخورد کند، پاک است یا نجس؟
° الف) شما یک وضو بگیرید و دو نماز را با همان وضو بخوانید. اگر در نماز یا بین دو نماز ادرار بیرون بیاید، آن یک وضو کافی است.
° ب) لباسها و بدن را لازم نیست آب بکشید با همن حال نماز بخوانید نماز شما صحیح است.
° ج) ترشّحات پاک است و اگر مخلوط به ادرار شد، با همان ترشّحات نماز بخوانید و نماز شما صحیح است.
سؤال139: با توجّه به پاسخ سؤال قبل، الف) اگر با این شرایط به مسجد یا حرم امامان«سلام الله علیهم» بروم اشکال ندارد؟ ب) اگر قبل از اینکه به مسجد بروم وضو بگیرم و بعد به مسجد بروم که تقریبا ده تا سی دقیقه فاصله میافتد تا نمازم را بخوانم اشکال ندارد یا باید بلافاصله بعد از وضو نمازم را بخوانم؟
° شما با همان وضو میتوانید حرم بروید و در آنجا نماز بخوانید و کلّیه ی کارها را که متّصل به یکدیگر است با همان وضو انجام دهید.
سؤال140: چند وقتی است که از خدا میترسم بهگونهای که میترسم مشکلی برایم ایجاد کند یا چیزی را از من بگیرد. به همین خاطر مثلاً مجبورم در استغفار برای همه دعا کنم و تازه کلمات را هم درست ادا کنم. و آخر هم «آمین یا ربّ العالمین» میگویم که گاهی چندین مرتبه هم میگویم مبادا اشتباه گفته باشم. و خدا مرا نبخشد. تقریباً همه چیز را حقّالنّاس میدانم و تازگیها حتّی بعضی چیزها را شک میکنم مال خودم باشد و آنها را دور میاندازم. کتابهایم را آب میکشم که گاهی خراب هم میشود و به خودم میگویم نباید خجالت بکشی چون اوّلاً ریا میشود، ثانیاً باید به سختی بیفتم تا خدا مرا ببخشد. نمازهایم را گاهی آنقدر کلماتش را تکرار میکنم که بدنم شروع به لرزش میکند. مثلاً در تلفّظ عین و حاء شک میکنم یا در أشهد چندین بار «اَش» میگویم تا بتوانم کلمه را ادا کنم میترسم خدا مرا نبخشد یا گناه کنم. لطفاً مرا راهنمایی فرمایید.
° کلیّه آنچه نوشتهاید غلط و حرام است و شما باید راجع به این گونه امور بیتفاوت باشید تا خوب شوید. «لااله الا لله» را زیاد بگوئید.
سؤال141: متأسّفانه مدّتی است که به بیماری وسواس دچار شدهام. شاید به نظرتان مسخره بیاید اما هر دفعه که به دستشوئی میروم (با عرض معذرت) با وجود اینکه خودم را تطهیر میکنم، امّا همین که از دستشوئی بیرون میآیم، شک میکنم که این کار ( تطهیر) را کردهام یا نه. از ترس اینکه مبادا نمازهایم صحیح نباشند به تعویض لباس و تطهیر مجدد اقدام میکنم امّا دفعه دوّم (و گاه دفعات سوّم، چهارم و پنجم) همین شک برایم پیش میآید. گاه شک میکنم که ممکن است به درستی تطهیر نکرده باشم. آیا میتوانم به شک هایم در این موارد که واقعاً برایم آزار دهنده شده اعتنا نکنم؟
° همان دفعهی اوّل که از دستشوئی بیرون آمدید باید برنگردید. باید لباس عوض نکنید. باید به شکّ خود، بلکه به مظنّه خود، بلکه به یقین خود عمل نکنید. و این بی اعتنائی دوای درد شما است و این بی اعتنائی از نماز هم برای شما واجب تر و اعتناکردن برای شما حرام است.
سؤال142: من گاهی وقتها در مورد بعضی کارها که نمیدانم حلال است یا حرام، باطل است یا درست دچار شک میشوم. در همین موقع دچار اضطراب خاصّی میشوم و در ذهنم کسی میگوید که حکم آن را باید بپرسی و الاّ به جهنّم میروی و من از ترس آن را انجام نمیدهم و گاهی هم اعمالم را مثل تیمّم از ترس باطل بودن دوباره انجام میدهم و حکم آن را که میپرسم اکثراً به نفع من میشود و بسیار کمتر به ضررم. به نظر شما آیا این وسواس حساب میشود؟ چون تعداد این شکها زیاد است من را عصبی میکند و نمیتوانم فرق وسواس و شک صحیح را تشخیص دهم.
° این حالت وسوسه است و باید با بیاعتنائی و بیتفاوتی آن را خوب کنید و وظیفهی شما این است که در این گونه موارد بی تفاوت باشید و بنا بگذارید برآنچه بر نفع شما است.
سؤال143: مدّتی است که وسواسی شدهام به هر چه که اهمیّت نمیدهم، موضوع جدیدی برایم به وجود میآید، دیگر اعصابم به هم ریخته است. مثلاً موقع غسل کردن احساس میکنم که مقداری ادرار از من بیرون میآید که من مجبور میشوم دوباره غسل کنم. واقعاً دارم دیوانه میشوم. شما را به خدا کمکم کنید.
° باید به این گونه چیزها اهمیّت ندهید تا خوب شوید.
سؤال144: من در نیّت دچار وسواس هستم و دچار هوی میشوم، راهش چیست؟
° شما در عبادات نیّت نداشته باشید و بدون نیّت کلیّه عبادات را و منجمله نماز را به جا آورید.
سؤال145: من فردی وسواسی شدهام بعد از تطهیر نجاست شک میکنم آیا آن قسمت را حتماً شستهام یا خیر، پاک شده یا خیر و مثلاً یک بار موقع شستن مخرج بول و غائط بعد از این که خود را شُستم و بلند شدم شک کردم که نکند مخرج غائط را تمیز نشسته باشم و یا اصلاً نشسته باشم. بنابراین دوباره شستم و حالا این شک ایجاد شده که نکند قطرات آب شستشوی اوّل به مخرج غائط رسیده و لباس زیرم نجس شده باشد کمکم کنید.
° به کلیّه آنچه نوشتهاید و مانند آن باید اهمیت ندهید و راه خوب شدن شما فقط بیاعتنائی شما است.
سؤال146: من دختری 29 ساله و مجرد هستم که به مدّت یک سال است به علّت وسواس زیر نظر روانپزشک و روانشناس هستم و دارو مصرف میکنم. اکنون نوع وسواس را مذهبی تشخیص دادهاند و مرا به یک روحانی ارجاع دادهاند. از شما خواهش میکنم کمکم کنید. گاهی آنقدر عصبانی میشوم که دیگر نمیتوانم کاری بکنم. یکی از موارد وسواس این است که برای خواندن یک وعده نماز چندین و چند بار وضو میگیرم. گاهی به علّت شکّ خارج شدن باد که گاهی واقعی است و البته بیشتر شک، آنقدر وضو میگیرم که پوست صورتم قرمز میشود. یکبار با فردی روحانی مشاوره کردم و او گفت که پس از سه بار وضو گرفتن جایز نیست ولی نتوانستم به حرفش گوش دهم یعنی وسواس نگذاشت! خواهش میکنم کمکم کنید چون دیگر نمیدانم چه کنم. یکی دیگر از موارد وسواس این است که از دستشویی که میآیم حس میکنم آب دستشویی به لباسم ریخته البته میدانم که نجس نیست، ولی باید از گردن تا نوک پا را آب بکشم و به هیچ وجه نمیتوانم این کار را ترک کنم. چه کنم؟ چون موارد وسواس، مذهبی است، روانپزشک گفته فقط یک روحانی میتواند به من کمک کند.
° واجب است برای شما از هرچه که موجب سختی و رنج شما میشود گرچه یقین هم داشته باشید، بیتفاوت و بیاهمیّت باشید و من جمله از دو سؤال که نمودهاید برای شما یک وضو کافی است گرچه یقین کنید وضوی شما شکسته شد. و از دستشویی که بیرون آمدید واجب است خود را آب نکشید گرچه یقین داشته باشید که بر شما ترشّح شده است، اگر حرف بشنوید زود خوب میشوید و الّا بیچاره و بدبخت دنیا و آخرت خواهید شد.
سؤال147: الف) ماه رمضان آغاز شده است و آن طور که شنیدهام در این ماه مبارک، شیاطین در غل و زنجیر هستند. امّا من که تا حدودی در قبل از ماه مبارک به وسواس مبتلا بودهام، همچنان از آن رنج میبرم. اگرچه ممکن است در پرهیز از گناهان چندان مراقب نباشم امّا حداقل بر نماز اوّل وقت و روزه پایبندم. امّا در این ماه مبارک و شاید ماههای مبارک گذشته دچار حالاتی شدهام که بوی ریا میآید. مثلاً با سر را پایین انداختن و نشان دادن حالت نیکو قصد مورد توجّه قرار گفتن میکنم، امّا خدا را شکر در همان لحظات یا در مدّتی کمتر از یک دقیقه متوجّه شده و با یادآوری عظمت خدا سعی در دور کردن آن حالت زشت را دارم. از آنجایی که هر کس بر خود آگاهتر است بعید میدانم صرفاً به دلیل وسوسه فکری نگران باشم.
ب) من بر بعضی از گناهان متناسب با سنّ جوانی اصرار ورزیدهام، امّا از پنج شش روز قبل از ماه مبارک رمضان، سعی بر اجتناب داشتهام. در مورد بعضی یقیناً پرهیز و در مورد سایرین تمام تلاشم را در مورد جلوگیری به کار خواهم گرفت. با توجّه بهاینکه اصرار بر گناه از موانع استجابت دعاست و من هم احتمالاً بعد از ماه مبارک ممکن است به آن گناهان برگردم، با چه دل و زبانی خدا را بخوانم؟
ج) از دعاهای کوتاه و مفید برای ماه مبارک رمضان، کدامیک را مفیدتر میدانید؟
° شما باید به این گونه وسوسهها بیتفاوت باشید. شما باید بدانید ریا ندارید و باید امید و رجای شما به خدای متعال زیاد باشد و ذکر یونسیّه برای شما خیلی خوب است. «لا اله الا انت سبحانک انّی کنت من الظّالمین»
سؤال148:اگر بعد از تزریق آمپول به اندازهی سر سوزنی لباس شخص آغشته به خون شود، آیا آن لباس نجس است؟ انجام نماز با آن لباس چه حکمی دارد؟
° آن خون نجس است، ولی با آن میشود نماز خواند.
سؤال149: برای تطهیر محل نجس بعد از برطرف شدن عین نجاست ریختن سه مرتبه آب واجب است؟
° به واسطهی آب لوله کشی بعد از رفع نجاست پاک میشود و احتیاج به ریختن آب ندارد. ولی در آب قلیل برای ادرار دو دفعه ریختن آب کفایت میکند، یکی برای رفع نجاست و دیگری برای تطهیر.
سؤال150: هنگامی که میخواهم غسل کنم میدانم یک سر سوزن هم جایی از بدن نباید خشک باشد، حال با توجّه به این موضوع مدام میترسم که نکند آب با تمام بدنم تماس پیدا نکرده باشد و در این مورد شک میکنم و ممکن است عمل غسل را دوباره تکرار کنم. البته قبل از اینکه غسل کنم استحمام کردهام و بدنم خیس است و با این حال آیا لازم است تمام بدن با آب تماس پیدا کند؟
° باید غسل کنید و به این گونه شبهات اهمیّت ندهید بلکه اهمیّت دادن حرام است.
سؤال151: اگر آبی به صورت قطره روی چیز نجس یا عین نجاست بریزد و ما ندانیم یا شک کنیم که این آب به محل دیگری مثل دیوار و پرده پاشیده شده یاخیر. آیا آب کشیدن آن محلها لازم است یا نه؟
° لازم نیست.
سؤال152: اگر خانمی در دوران عادت ماهیانه از فعل حرام جنب شد، میتواند در همین دوران غسل جنابت انجام دهد. اگر نمیتواند با توجّه به اینکه عرق جنب از حرام نجس میباشد چه حکمی دارد؟
° میتواند غسل کند و عرقِ او نجس نیست.
سؤال153: اینجانب چند وقت است نسبت به باطل شدن وضو حسّاس شده و مدام احساس میکنم وضویم باطل شده و گاهی برای یک نماز دو یا سه بار وضو میگیرم یا بین دو نماز دوباره وضو میگیرم یا اینکه نمیتوانم برای دو یا یک ساعت وضویم را حفظ کنم. از این وضع خسته شدهام و چند وقتی است که دیگر اعتنا نمیکنم. لطفا مرا راهنمایی کنید؟
° اعتنا نکنید و با یک وضو نماز بخوانید. نمازهای شما صحیح است و تکرار وضوی شما حرام است.
سؤال154: آیا آبی که در اثر تهییج و قبل از استمناء از انسان خارج میشود پاک است؟
° پاک است.
سؤال155: جوانی 32 ساله هستم که خیلی وقت است دچار شدیدترین وسوسهها و شکها شدهام. به طوری که نه از جنبه عقل میتوانم استفاده نمایم و نه از اخلاق و نه از ملکات فاضله، به طوری که میشود گفت دقیقاً در مقابل فضائل اخلاقی قرار گرفتهام. به کتاب چهل حدیث حضرت امام خمینی«ره» خیلی دلبستگی دارم امّا هرگز مطالب آن را به طور کامل نمیتوانم بفهمم، طوری است که هر وقت طرف کتابها میروم کتاب حضرت امام بیش از قرآن در نظرم هست و این صفات زشت وسوسه روز به روز هم قوّت میگیرد، حدود دو ماه است که صبحها بعد از نماز صبح عادت کردهام که حدود یک ساعت مینشینم و فکر میکنم، از مدّتی که عادت به این کار کردهام، وسوسه و شکّ شیطانی شدیدتر از قبل است، نماز میخوانم و سعی میکنم با حضور قلب بخوانم، امّا خجالت میکشم عنوان کنم، امّا حضرتعالی میدانید که قضیه از چه قرار است، این روزها احساس میکنم که به خدا هم اعتقادی ندارم، به رسول خدا و به ائمّه، و هر وقت مراسم روضهخوانی ایشان را میشنوم، دچار اضطراب و نگرانی و ناراحتی اعصاب میشوم، احساس میکنم دیوانه شده ام. با آنکه برای مظلومیّت ائمّه گریه میکنم و دلم میخواهد فضائل و مکارم اخلاق داشته باشم، امّا قلبم پر از کدورت است. فضای ذهنیم تنگ و باریک است و همیشه در حال خیالبافی هستم. به بندگان خدا هم بدبین هستم و گاهی اوقات در ذهنم احساس میکنم که با بندگان خدا درگیرم. این رؤیا را یک واقعیّت تلقّی میکنم. خداوند را قسم میدهم که برای من یک راه چارهای باز کند که من چه کنم؟
° در هر چیزی که شما را رنج میدهد صد در صد بیاعتنا باشید، ذکر «لا الهَ الاِّ الله» را زیاد بگویید، مخصوصاً در موقع وسوسه، قطعاً خوب میشوید.
سؤال156:الف) من در رفتار با نامحرمان خیلی مراقب هستم و همین طور در نگاه به نامحرم، ولی نسبت به جوانان نامحرم خیلی حسّاس شدهام به طوری که در برخورد با آنان (مثلاً حضور در یک مکان مخصوصاً وقتی که حس کنم مورد توجّه و یا نگاه طرف واقع میشوم) یک حالت خاصّی برایم پیش میآید. علیرغم این که از نظر عقلی سعی میکنم چنین رفتاری نداشته باشم. آیا در این حالت رطوبتی که خارج میشود حکم منی را دارد؟ با توجّه به این که ممکن است این حالت خیلی زود به زود برایم پیش آید.
ب) گاهی این حالت وقتی پیش میآید که صحنهای را (همان که در بالا گفته شد) به یاد میآورم، در این حالت چطور؟
ج) به طور کلّی شهوتی که موجب خروج منی میشود چگونه است؟
د) نسبت به صحنهای حسّاس شدهام که در اثر آن معمولاً رطوبتی خارج میشود که این حالت هم ممکن است چند بار در روز پیش آید، این رطوبت چه حکمی دارد؟
هـ) عرق جنب پاک است یا نجس؟
و) اگر در خواب ببینم یکی از حالاتی که گفتم برایم پیش آمده، آیا نیاز به غسل هست یا نه؟
ز) اگر جایی که وظیفه ما غسل بوده و بنا به هر دلیلی مخصوصاً شک در مسأله، غسل نکرده باشم، آیا رطوبتهای خارج شده تا وقتی که غسل را انجام ندادهایم، حکم منی را دارد و نجس است؟
ح) برای این که این حالات در من از بین برود، باید چکار بکنم؟
° کلّیه ترشّحاتی که بیرون میآید پاک است و غسل ندارد، چه در خواب باشد و چه در بیداری، با شهوت باشد و یا بدون شهوت، و هر حسّاسیّتی که شما را اذیّت میکند راجع به آن بیتفاوت باشید و ترتیب اثر ندهید تا انشاءالله هر چه زودتر خوب شوید.
سؤال157: زنی هستم دارای یک فرزند پسر که چند سالی است دچار بیماری وسواس گشتهام و آنقدر زندگی برایم سخت و طاقت فرساست که روزی چند مرتبه آرزوی مرگ میکنم که چرا نمیتوانم شوهرداری و بچّهداری کنم، از جمله اینکه هنگام دستشویی یا حمّام اینقدر معطّل میکنم که پاهایم از نشستن یا ایستادن خواب میرود و با هیچکس رفت و آمدی ندارم، وظیفه فردی من چیست؟
° شما باید نظیر همهی مردم باشید، و این افراط گریها علاوه بر اینکه حرام است، موجب بدبختی شما و خانواده شماست و حتماً باید دست بردارید، هر کاری که شما را به زحمت میاندازد باید انجام ندهید و نسبت به آن بیتفاوت باشید، غسل شما نباید بیشتر از پنج دقیقه طول بکشد، معطّل شدن شما برای وضو و غسل و دستشویی حرام است و موجب ذلّت و بدبختی شما و دیگران است.
سؤال158: من تقریباً حدود دو سال است که به وسواس افتادهام و روی چند چیز است که بیشتر حسّاس شدهام.
الف. آیا درختی که لباس نجس روی آن انداختهایم، به وسیله باران و آفتاب پاک میشود یا نه؟
ب. در همسایگی ما خانهای است که قبلاً در آن بهایی زندگی میکرده است ولی چند سالی است که آن خانه را مسلمانی خریده است، آنها با همسایگان رفت و آمد دارند ، آیا آن خانه پاک است؟
ج. آیا خارجیها که به ایران میآیند (کافر، ارمنی یا ….) و با دیگران تماس پیدا می کنند، پاک هستند یا نه؟
د. مردی به روسیه رفته و با یک زن ارمنی ازدواج کرده و ادّعا میکند که این خانم مسلمان شده است اما هنوز نماز نمیخواند. حال اگر این خانم به منزل ما آمد و شریک زندگی ما شد، حکم آن مرد و زن مدّعی اسلام چه میباشد؟ آیا محکوم به طهارت است در حالیکه رعایت اجتناب از نجاسات را نمیکند یا نمیداند؟
هـ. وسائل برقی یا لباسها و لوازم آرایشی و خوراکیها (شیرینی و شکلات، تنقّلات و…) که از خارج مثل آمریکا یا آلمان به ایران میآورند پاک هستند یا نه؟
° الف) پاک میشود.
ب) خانه پاک است.
ج) رفت و آمد با آنها اشکال ندارد.
د) آن خانم پاک است و رفت و آمد با او اشکال ندارد.
هـ) اجتناب از آنها لازم نیست و استفاده از مثل وسائل برقی و خوردن مثل آن شیرینیها اشکال ندارد.
سؤال159: آیا شستن اعضای وضو بیش از دو بار باعث باطل شدن وضو هم میشود یا فقط حرمت دارد؟
° باعث بطلان نیست. ولی در دست چپ چون بعد از شستن مرتبه ی سوّم آب خارجی پیدا میشود، نمیتواند مسح سر و پاها را انجام دهد.
سؤال160: لطفاً بفرمائید در هریک از موارد ذیل چه کاری باید انجام دهم:
برای دفع وسواس فکری و عملی؟/ برای درمان اضطراب و تشویش؟/ برای درمان ترس و دلهره؟/ برای درمان خیالبافی، منفیبافی، سوءظن، فکر و خیال زیاد؟/ برای درمان افسردگی و بیحوصلگی؟/ برای درمان خجالت و کمرویی؟/ برای درمان ناراحتی اعصاب؟/ برای وسعت رزق و روزی؟/ برای نیل به کمالات عالیهی روحی؟/ برای اصلاح امور و موفقیت در امر دین و دنیا؟/ برای عاقبت به خیری؟/ برای تزکیهی نفس و تزکیهی عمل؟/ برای کسب فضایل و دفع رذایل؟/ راه دفع وسوسههای شیطانی و نفسانی؟/ و برای اینکه گناه نکنیم چه باید بکنیم؟
° اگر رابطه شما با خدا محکم شد و رابطه شما با شیطان درون و برون قطع شد، کلیّه ی آنچه نوشتهاید درست میشود، و ما چیزی را بهتر از تقیّد به ظواهر شرع نمیدانیم.
سؤال161: کسی که احتمال میدهد با عمل به احتیاطات در وسواس بیافتد، چه وظیفهای بر عهده دارد؟
° اگر کسی بداند و یا احتمال دهد که به واسطهی عمل به بعضی احتیاطات مبتلا به وسواس میشود، نباید آن احتیاط را عمل کند، مثلاً اگر میداند برای آب کشیدن متنجّس یک بار آب ریختن کافی است، نباید احتیاطاً دو بار یا بیشتر آب بریزد.
سؤال162: الف) آیا آبی که از دوش ثابت میریزد و در کفِ حمّام در جریان است تا نهایتاً به چاه بریزد، حکم آب متّصل به کر را دارد؟ ب) من بعد از ادرار در حمّام، مخرج بول را در این آبی که از دوش ثابت میریزد، چند بار تطهیر میکنم، آیا این شیوهی آب کشیدن اشکالی ندارد؟
° الف) آن آب حکم آب متّصل به کر را دارد.
ب) احتیاج به این کار نیست؛ زیرا وقتی زیر شیر حمام هستید آب به مخرج بول میرسد و به مجرّد رسیدن آنجا را پاک میکند و در حقیقت مخرج بول شما متّصل به آب کر میشود و پاک میشود و احتیاج به تکرار هم ندارد.
سؤال163: با توجّه به سؤال قبل و جواب آن که فرمودید: «احتیاج به این کار نیست»، حال اگر آبی که از دوش میریزد و جاری میشود، حکم آب متّصل به کر را دارد، آیا من اختیار دارم بنشینم در جهت جریان آب و مخرج بول خود را چندین مرتبه با این آب پاک کنم؟
° بلی، میتوانید آنچه نوشتهاید عمل کنید، ولی شما وسواسی هستید و باید خودتان را رنج ندهید و خیلی ساده و متعارف خود را تطهیر کنید و رنج دادن خود و اهمیّت دادن به وسواس خود حرام است و باید اجتناب کنید.
سؤال164: در حین شستشوی بدن زیر دوش حمام، ترشّحات زیادی مدام به بدن و دیوارهای حمام میپاشد، آیا این ترشّحات پاک است؟
° شما زیر دوش بروید و خود را به طور معمول بشوئید و از زیر دوش بیرون بیائید و بدانید همه جا پاک است و خود شما هم پاک هستید.
سؤال165: روز گذشته به سرفه افتادم و یک لحظه احساس کردم که یک قطره ادرار از من خارج شد. خودم را آب کشیدم تا اگر هنوز لباسم را نجس نکرده، مانع نجاست شوم. با توجّه به اینکه وسواسی هستم، تصمیم گرفتم چون به صد در صد بودن این قضیه مطمئن نبودم، به آن اعتنا نکنم. در نتیجه لباسهایم را آب نکشیدم. اما متأسّفانه هنوز پس از یک روز نتوانستهام از این فکر رهایی پیدا کنم و وقتی آن لحظهی سرفه کردن را در ذهن مرور میکنم فکر میکنم کم کاری کردهام. و باید همه چیز از جمله لباسهایم را آب میکشیدم. گاهی احتمال نجس بودن قضیه در نظرم بسیار تقویت میشود. چگونه باید مطمئن شوم که کارم اشتباه بوده یا نه؟ نمازهایی که بعد خواندهام چه میشود؟ لباسها و اشیایی که با آنها تماس داشتهام پاک است یا نجس؟
° به این گونه چیزها ترتیب اثر ندهید. لازم نبوده خود را آب بکشید، لباسهای شما پاک است و نمازهای گذشته قضا ندارد و نباید خود را یا لباسهای خود را آب بکشید.
سؤال166: نزدیک به هشت ماه است که به وسواس دچار شدهام و در چند مورد از خود شما راهنماییهای سودمندی گرفتهام که در بر طرف کردن اضطرابم بسیار مؤثّر بودهاند، منتها هر دفعه در مورد مسألهی جدیدی به مشکل بر میخورم. سؤالاتی که اکنون دارم عبارتند از: الف) پس از تخلّی (غائط) همیشه خود را با آب تطهیر میکنم و باور کنید خیلی با حسّاسیت زیادی هم این کار را انجام میدهم. سپس هم با دستمال کاغذی خود را خشک میکنم و وقتی دستمال را بررسی میکنم هیچ ذرهای یا رنگی از نجاست در آن نمانده است. چند روز پیش دقیقاً پس از انجام این کار و به همان ترتیب، چند ساعت بعد بر حسب اتّفاق که در دستشوئی بودم و خودم را با دستمال کاغذی بررسی میکردم (بدون انجام عمل تخلّی مجدّد) متأسّفانه رنگ زردی که به نظر میآمد اندکی هم ذرات در آن باشد مشاهده کردم که بسیار ناراحت شدم. چون ساعتی پیش از آن نماز خوانده بودم. برای بار اوّل لباسهایم را عوض کردم و نمازم را مجدداً خواندم. چند روز بعد برای بار دوّم این اتّفاق برایم افتاد. تکلیف چیست؟ با توجّه به اینکه ابتدا از تطهیر مطمئن میشوم اما مدّتی بعد چنین مشاهدهی عجیبی دارم چه باید بکنم؟ ب) آیا پس از تطهیر بدن (از غائط) برای شستشوی دستها (در صورتی که ناخنها بلندتر از حدِّ گوشت انگشتان باشد) باید زیر تکتک ناخنها دست کشید؟ ج) برای وضو و غسل چطور؟ باید زیر تک تک ناخنها دست کشید؟
° باید اعتنا به این گونه چیزها نکنید و باید سخت گیری نکنید و به طور متعارف و آن طور که عموم مردم عمل میکنند عمل کنید و این سختگیریها حرام است و باید ترک شود.
سؤال167: آیا لباسی که با منی نجس شده است، با شستن در ماشین لباسشویی پاک میشود؟ و آیا لباس نجس را میتوان با لباسهای پاک در ماشین لباسشویی شست؟
° بلی لباسهای نجس ولو نجاست به منی باشد را در ماشینهای لباسشوئی میتوان شست و با لباسهای پاک اگر شسته شود، همگی پاک هستند.
سؤال168: هنگام مطالعه، خودکار به دستم کشید و خطی به جا گذاشت. پس از آن، این مسأله متأسفانه به طور کامل از یادم رفت و نماز خواندم. و اصلاً یادم نیست که قبل از اینکه وضو بگیرم در اثر شستشو آن خط پاک شده بود یا باقی بود، حکم آن چیست؟ (ضمناً وسواسی هستم.)
° اوّلاً رنگ خودکار مانع نیست و وضو گرفتن با آن اشکال ندارد و ثانیاً چون بعد از وضو شک کردهاید، شکّ شما اعتبار ندارد و ثالثاً چون شما وسواسی هستید، به این گونه شکها باید اعتنا نکنید.
سؤال169: در صورتی که به ناخنها لاک زده باشیم و پاک کنیم و اثری از آن مشاهده نشود و بعد غسل کرده و نماز بخوانیم، اگر بعد از چند روز که ناخنها رشد کرد و قسمتهایی که قبلا مشاهده نمیشد، الان دارای لاک باشد، آیا باید مجدداً غسل کرد؟ و نمازهایی که روزهای قبل خوانده شده است مورد قبول است یا خیر؟
° لازم نیست غسل کنید و نمازها هم قضا ندارد.
سؤال170: در مورد نجس شدن دست، مثلاً بعد از بر طرف شدن عین نجاست، سه مرتبه باید آن را آب کشید و یا یک مرتبه کافی است؟
° یک مرتبه کافی است.
سؤال171: اینجانب مدت 17 سال است که تکلیف شدهام و نماز میخوانم. مشکلی که همیشه با آن درگیر هستم این است که نمیتوانم وضوی خود را برای مدّتی حفظ کنم. بعضی اوقات ناچار میشوم برای یک نماز چند بار وضو بگیرم و در آخر هم با شک نماز بخوانم! خصوصاً وقتی به مکانهای زیارتی مشرّف میشوم، نمیتوانم به همین دلیل استفادهی لازم را ببرم. بعضی اوقات هم باعث ریختن آبرویم میشود. در کل این مسأله باعث آزار شدید روحی من است. حدس میزنم بیشتر منشأ روحی (تلقینی) دارد تا جسمی، امّا از علّت واقعی باخبر نیستم. به هیچ پزشکی هم مراجعه ننمودهام. چند سوال دارم: الف) اگر در بین نماز وضویم باطل شود، تکلیف چیست؟ ب) هرگاه در بین نماز احساس کنم که وضو در شرف باطل شدن است، نماز را میشکنم و مینشینم که حتی الامکان وضویم حفظ شود. آیا این عمل صحیح است؟ ج) آیا میتوانم تنها یک بار وضو بگیرم و اگر هم باطل شد، نماز را ادامه دهم؟ د) آیا من مجازم در مواردی که گرفتن مجدّد وضو، منجر به برملا شدن موضوع و رفتن آبرویم جلوی دیگران میشود (مسافرت، مهمانی و…) تنها یک بار وضو بگیرم؟ هـ) آیا ممکن است راهی برای برطرف شدن یا کم شدن این حالت پیشنهاد بفرمائید؟
° الف) نماز را ادامه بدهید، نماز شما باطل نمیشود.
ب) لازم نیست بنشینید، نماز را ادامه بدهید.
ج) لازم است یک بار وضو بگیرید و اگر باطل شد اهمیّت ندهید، نماز را ادامه بدهید اشکال ندارد.
د) تنها یک بار وضو بگیرید کافی است.
هـ) راه بیتفاوتی است و یک بار وضوگرفتن و تجدید نکردن و با آن وضو نماز خواندن.
سؤال172: در تطهیر مخرج بول با شیلنگ جاری، صرف اتّصال آب به محل خروج بول کافی است یا باید دو بار آب ریخت؟
° یک بار ریختن آب کفایت میکند.
سؤال173: پوست بدن و صورتم بسیار چرب است به طوری که آب روی آن میغلطد (بدون کرم و پماد زدن) تکلیف من موقع تطهیر از نجاست چیست؟ آیا باید حتماً صابون بزنم و چربی را بزدایم و بعد آب بکشم یا ریختن آب روی صورت حتی اگر آب ظاهراً به پوست نرسد کافی است؟
° استعمال صابون لازم نیست و با ریختن آب روی صورت کفایت میکند.
سؤال174: دختری 34 ساله و مجرد هستم و حدود هشت ماه است که به وسواس در زمینهی طهارت و نجاسات (وضو، نماز، غسل و…) دچار شدهام ابتدا مشکلم واقعاً حاد بود اما از وقتی که سؤالاتم را با سایت شما مطـرح کردهام خدا را شکر تا حدودی بهتـرم. و اکنون نیز سؤالاتی دارم که عبارتند از: الف) امروز صبح غسل حیض انجام دادهام و اکنون یادم افتاده که شب قبل، چرب کننده برای لبهایم استفاده کرده بودم. هر چند همیشه که این کار را انجام میدادم و سپس آخر شبها مسواک میزدم، پس از اینکه مجدداً لبهایم را با دستمال چک میکردم، آثاری از چربی مخصوص آن چرب کننده روی لبهایم نمیماند. امّا این بار یادم رفت و این کار را نکردم. البته صبح در حمام هم صورتم را صابون زدم اما باز احتمال میدهم که مبادا چربی مختصری به جا مانده باشد و غسلم درست نباشد. با توجّه به اینکه همیشه تأکید کردهاید که باید نسبت به وسواس بیاعتنا بود، جهت انجام غسل مجدد اقدام نکردم اما خواستم باز هم از جانب شما مطمئن شوم که آیا این نگرانی مربوط به وسواسم است یا به جا است و باید غسل مجدّد کنم و نمازهایم را مجدّداً بخوانم؟ ب) در جوابی که به یک وسواسی در مورد مدّت زمان غسل کردن داده بودید دیدم فرمودهاید که «غسل یا زمان تطهیر نباید بیش از پنج دقیقه طول بکشد.» چطور ممکن است در زمان کمتر از پنج دقیقه غسل کرد و مطمئن بود که سر سوزنی از بدن نشسته نمانده؟ چون غسل من هم بسیار طول میکشد که البته سعی کردهام زمانش را کمتر کنم امّا تا الآن در کمتر از بیست یا سی دقیقه نتوانستهام موفّق به این کار شوم. لطفاً مرا راهنمایی کنید.
° الف) غسل شما صحیح بوده است و از سؤال معلوم میشود شما هنوز خیلی وسواسی هستید.
ب) اگر معمولی بودید میفهمیدید که با پنج دقیقه به خوبی میتوان غسل کرد. تقاضا دارم بیاهمیّت باشید و هرچه میتوانید زمان را کم کنید. باید کم کنید تا إن شاءالله به پنج دقیقه برسد.
سؤال175: اگر قطرات ادرار مستقیماً بر آبی که از شیلنگ میآید بریزد آیا آبی که باز میگردد و پاشیده میشود پاک است یا نجس و اگر نجس است من تاکنون گمان میکردم که پاک است و در نتیجه تکلیف نمازهایی که خواندم چه میشود؟
° پاک است و گمان شما درست بوده است.
سؤال176: مشکلی دارم که از شما خواهشمند هستم در رفع آن به من کمک کنید. مشکل من که قبلاً هم به نوعی دیگر در قالب سؤالی مطرح کردهام این است که من به خواندن کتابهایی که درمورد زندگی ائمهی اطهار«سلام الله علیهم» هستند و همچنین به خواندن احادیث و روایات علاقه زیادی دارم ولی هرگاه شروع به خواندن میکنم این فکر ناخواسته به سراغم میآید که از کجا معلوم که این روایت یا حدیث درست باشد. با اینکه درکلام امام معصوم«سلام الله علیهم» هیچ شکّی ندارم و بیشتر شک در این مورد است که از کجا معلوم این روایت درست به دست رسیده باشد شما به من فرمودید که کتب زیادی مورد اعتماد شیعه هستند از جمله اصول کافی که آن را بخوانم. ولی این کتاب چند جلد است و نیز قیمت گرانی دارد و یک مشکل دیگر اینکه شما چون یک کتاب خاص معرّفی کردید شک من در این مورد بیشتر شده و باعث شده به کتب دیگر اعتماد نداشته باشم و حتّی متأسّفانه دامنهی این و سواس بیشتر شده تا جایی که وقتی قرآن میخوانم با اینکه میدانم و مطمئن هستم که کلام خداست و حق است و هیچ گونه تحریفی در آن صورت نگرفته باز ناخواسته شکّی در دلم پدید میآید و باعث رنجش خاطر من میشود و دیگر نمیتوانم به خواندن ادامه دهم لطفاً مرا راهنمایی کنید که با این دو وسواس چه بکنم؟
° شما باید به این فکر اهمّیت ندهید و کتاب و قرآن بخوانید تا ان شاءالله با بیاعتنائی این فکر وسواسی شما خوب شود.
سؤال177: من چند وقتی است دچار وسواس شدید شدهام به طوری که همه از دست من به تنگ آمدهاند. این وسواس از وقتی شروع شد که برادرم که با ما زندگی میکند صاحب فرزند شد. آنها داخل یکی از اتاقهای خانهی ما زندگی میکنند که تقریباً از ما مجزا میباشند. خانم برادرم زیاد روی پاک و نجس بودن حسّاس نمیباشد. از این جهت من فکر میکنم که همه جا نجس است به طوری که اجازه نمیدهم کسی دست به من بزند حتّی مادرم و حتّی فکر میکنم چون افراد خانواده دست خود را به بچه میگذارند، حتی غذایی که درست میکنند، نجس است و از خوردن امتناع میکنم یا بلافاصله دهانم را میشویم و همه ی این کارها موجب رنجش دیگران شده به طوری که من دائماً در حال دعواکردن با آنها میباشم. فکر میکنم نمازم قبول نیست و همواره همه چیز نجس میباشد. دلم برای همه خانوادهام تنگ شده و دلم میخواهد مثل همیشه با من رفتار کنند. از بس دستها و پاهای خود را شستهام دیگر پوستم دارد کنده میشود. دیگر توانی برایم نمانده است. تنها کسی که میتواند به من کمک کند شمایید. دیگر احساس میکنم خدا هم من را دوست ندارد، نمازهایم قبول نیست، دعاهایم قبول نیست، فقط من حرف شما را قبول دارم، شما را به خدا قسم میدهم من را کمک کنید.
° باید بدون استثناء در همه چیز بیاعتنا باشید و آن چه نوشتهاید پاک بدانید تا خوب شوید.
سؤال178: من مدتی است هنگامی که به دستشویی میروم دچار وسواس شدهام و همیشه احساس می کنم بول به بدن و لباسم پاشیده شده و من همیشه بدن و لباسم را آب میکشم و این باعث ایجاد مشکلات زیادی برای من شده است. میخواستم بپرسم با توجه به اینکه میفرمایید فرد وسواسی نباید به یقین خود اعتنا کند، هنگامی که احساس میکنم بول به بدن و لباسم پاشیده شده نباید اعتنا کنم و بنا را بر پاکی قرار دهم یا باید مانند گذشته بدن و لباسم را آب بکشم؟ لطفاً با راهنمایی خود مرا از این وسواس دردناک و سخت آزاد کنید.
° باید اهمیّت ندهید و کلیّهی اینها پاک است و آب کشیدن لازم نیست و باید بیتفاوت باشید تا خوب شوید.
سؤال179: شخصی است که دچار یک حالتی میشود که گویی کسی در مغزش مرتّب به او دستور اعمال نیک و مستحب میدهد و او هم که حال انجام آن اعمال را ندارد، بر اثر اصرار انجام میدهد. ولی میترسد که آن وسواس باشد. از طرفی هم میترسد اگر انجام ندهد از ثواب آن محروم شود و در سر دو راهی مانده است. شما چه میفرمایید؟
° حتماً باید بداند وسوسهی فکری است و باید بی اعتنائی کند تا از سرش بیفتد.
سؤال180:بنده همیشه نمازم را به چند صورت مختلف میخواندم (مثلاً به جای سورهی توحید یک سورهی دیگر میخواندم) و برای جمعتر شدن حواس، ترجمهی آن را هم به چند صورت مختلف ادبی در ذهنم میخواندم. ولی اخیراً دچار تردید در نوع انتخاب نماز و ترجمه میشوم و برای اینکه وسواس نباشد فوراً یک طرف را انتخاب کرده و میخوانم ولی این حالت برطرف نمیشود و بارها دچار آن شده و حواسم پرت میشود . الف) آیا باید قبل از نماز تصمیم بگیرم و اگر دچار تردید شدم به همان تصمیم عمل کنم؟ ب) در مستحبّات هم دچار همان حالت میشوم. مثلاً فلان ذکر را بگویم یا نگویم و یا اینکه کدام را زودتر بگویم. اگر از قبل تصمیم گرفتم مثلاً شب صد صلوات بفرستم ولی موقع آن که شد حال نداشتم و یا میل داشتم بیشتر بگویم چطور رفتار کنم؟
° در کلّیهی آنچه نوشتهاید و نظائر آن باید بیتفاوت باشید تا هرچه زودتر این وسوسهی فکری شما رفع شود و اگر بیتفاوت نشدید، بدانید وسوسهی فکری به سراغ شما میآید و متمرکز میشود و شما را بیچاره در دنیا و آخرت خواهد کرد.
سؤال181: در سن 16سالگی غسل جنابت بر من واجب شده بود، ولی من اصلاً نمیدانستم که باید غسل کنم و حالا که تقریباً 4 سال میشود، فهمیدم که باید غسل میکردم. میخواستم بدانم نمازها و روزههایی که در این چند سال به جا آوردهام باطل است یا خیر؟
° اگر غسلی در آن مدّت کرده باشید از غسل جنابت که بر ذمّهی شما بوده است کفایت میکند و اگر اصلاً غسل نکردهاید روزههای شما صحیح است و نمازها را باید قضا کنید.
سؤال182: وقتی در خیابان راه میروم یا با همکاران صحبت میکنم و…، از من ترشّحی خارج میشود و فکر وسواسی به من میگوید که لذت جنسی بردهام و باید غسل جنابت کنم. لطفاً مرا راهنمایی کنید.
° باید غسل نکنید و آن ترشّحات پاک است و غسل ندارد.
سؤال183: من یک پسر 23 ساله هستم و متأسفانه زهر چشم خیلی زود در من اثر میکند و وقتی هم چشم میخورم روی روح و روانم اثر میگذارد و خیلی زود عصبانی میشوم یا احساس سرخوشی کاذب به من دست میدهد و یا برعکس ناامید میشوم و روی کوچکترین مسائل زندگی حسّاس میشوم. در کل احساس خوبی ندارم. من این مشکل را از بدو تولّد داشتهام. مادرم میگوید وقتی چشم میخوردم شروع به گریه و بیقراری میکردم و طبق رسم و رسوم برایم تخم مرغ میشکانده و به اسم آن شخصی که من را چشمزده بوده تخم مرغ شکسته میشده است. متأسّفانه من این مشکل را هنوز هم دارم و تا تخم مرغ به اسم شخصی که من را چشمزده شکسته نشود روح و روانم در عذاب است. حتی به خاطر این مسئله به یک دکتر روانپزشک مراجعه کردم و مقداری دارو برایم تجویز کرد که متأسّفانه بعد از مصرف بهبود نیافتم. مدّتی نیز آیهی نظر که در قرآن هست را همراه خودم حمل میکردم که باز هم جواب نگرفتم و همچنان این مشکل من را عذاب میدهد. وقتی که چشم میخورم فکرم خوب کار نمیکند و حتّی تصمیمگیریهای من غلط میشود. شما بفرمایید باید چه کنم؟
° شما وسوسهی فکری دارید و توهّمها و تخیّلها روی شما اثر میگذارد و باید با بیاعتنایی مشکل خود را حل کنید و حتماً با این دارو که داروی منحصر بفرد برای درد شما است خوب میشوید. و از نماز اوّل وقت در مسجد با جماعت و از زیاد قرآن خواندن کمک بگیرید.
سؤال184: دختر جوانی هستم که مبتلا به جوش صورت میباشم و مواقعی این جوشها خون میافتد. به خصوص بعضی از مواقع که میخواهم وضو بگیرم و نماز بخوانم متوجّه میشوم که یکی از این جوشها خون افتاده و آنقدر صبر میکنم که دیگر یک سرسوزن از این خون باقی نماند و بعد وضو بگیرم. چون میترسم حتّی اگر به مقدار یک سرسوزن خون باقی باشد، آبی که جهت وضو به صورتم میزنم موجب پخش شدن خون شود، آیا این همه حسّاسیت لازم است؟ چون باعث میشود که از نماز اول وقت بگذرد و حتّی یک روز موجب قضا شدن نماز صبح من شد و این موضوع اعصاب من را به هم ریخته و موجب آزار من شده است. لطفاً راهنمایی فرمایید.
° باید حسّاس نباشید و به طور متعارف که عمل کنید کفایت میکند.
سؤال185: میخواستم بدانم آیا از زن در هنگام جنب شدن (اوج لذت) ترشّح و مایع نجسی خارج میشود یا خیر؟ میدانم که غسل جنابت بر زن نیز واجب میشود، اما میخواهم بدانم که خود بدن و لباس به واسطهی مایعی که خارج میشود نجس است یا اصلاً مایع نجسی از زن خارج نمیشود؟
° مایع نجسی غیر از بول از زن خارج نمیشود.
سؤال186: متأسّفانه ظاهر و باطن من تفاوت زیادی دارد. نزد دیگران به خوبی مشهورم ولی در خلوت گناهکار میباشم. یکی از مسائلی که از آن رنج میبرم، خلوص و ریا است و از این که ظاهر و باطنم یک دنیا با هم فرق دارند رنج میبرم. اما هنوز سعی میکنم کارهای خوبی را در خلوت انجام دهم. خیلی از کارها را که در تنهایی انجام میدهم همین که تمام میشود و میبینم که کسی مرا ندیده خوشحال میشوم اما در عین حال گاهی که کسی که مرا میبیند نیز خوشحال میشوم. گاه وسوسههایی در دلم خطور میکند که ممکن است نتوانم در عبادت خصوصاً در نماز خلوص داشته باشم. از این جهت به شدّت ناراحت شده و نماز را با حالتی توأم با ناراحتی اعاده میکنم. نماز خواندن در جلوی مردم یا در جماعت برای من تبدیل به عذاب شده است. دوست دارم در گوشهای خلوت و به دور از جماعت نماز بخوانم. اکنون قرار است که به حج بروم. شنیدهام که طواف نساء مهم است و از الآن نگران نماز طواف نساء هستم. باید بگویم که تا اندازهای هم وسواسی هستم. جائی گفته بودید که دعای وسواسی مستجاب نمیشود. من فکر میکنم از اولیای شیطان هستم. کمکم کنید.
° شما خوب بوده و الان هم خوبید و امید دارم به مرور زمان با تقیّد شما به ظواهر شرع، خوبتر شوید. فقط شما درد وسواسی دارید که باید این درد را معالجه کنید و الاّ در خطر بزرگی هستید. و دوای درد شما بیتفاوتی به آن چه نوشتهاید است. مثلاً راجع به ریا اصلاً فکرش را نکنید. گرچه عمل را کسی ببیند و شما خوشحال شوید. شما حج را به طور متعارف نظیر مردم بهجا آورید و هیچ فکر ریا و امثال اینها را نکنید. ان شاءالله خداوند حجّ شما را قبول میکند و با دعای مستجاب شده بر میگردید. بلی اگر به این گونه فکرها اهمیّت بدهید، خداوند دعای شما را مستجاب نمیکند. به امید آن که شما با بیاعتنائی خود را خوب کنید و با حجّ صحیح و دعای مستجاب شده برگردید.
سؤال187: اگر کسی فراموش کند که لباس نجسش را تطهیر کند و چندین روز با همین لباس نجس نماز بخواند حکمش چیست؟
° باید نمازها را قضا کند، ولی اگر از اوّل نمیدانسته که لباس یا بدنش نجس است و نماز خوانده، قضا ندارد.
سؤال188: وقتی ده روز حیض تمام شد، اگر ترشّحاتی که بعد از این ده روز میبینیم زردرنگ باشد، آیا حکم استحاضه را دارد؟ و نیز اگر قبل از ده روز چنین موردی را مشاهده کنیم، آیا حکم حیض را دارد یا خیر؟
° هر چه زرد رنگ است، هر موقع بیرون بیاید پاک است و غسل ندارد و تطهیر آن هم لازم نیست.
سؤال189: وقتی غسل واجب انجام میشود، بعد از غسل متوجّه میشویم قبلاً تاولی روی دستمان بوده که خوب شده، اما پوست آن را نکندهایم. آیا غسل صحیح است؟
° غسل صحیح است.
سؤال190:اگر آب همه چیز را پاک میکند و بهترین پاککننده است، چرا ظرفها و لباسها بدون استفاده از موادِّ شوینده و با آب پاک نمیشوند و چربی و بو در آنها باقی است؟ همچنین چرا پزشکان اینقدر روی شستن دستها با آب و صابون برای جلوگیری از انتقال میکروب و ویروسها تأکید دارند، آیا آنها اشتباه میکنند؟
° بین کثیف بودن و وجود نجاست فرق است و ما باید هر دو را مراعات کنیم.
سؤال191: اگر مایع منی روی دست انسان بریزد و سپس در اثر تماس دست با شیر آب عین نجاست منتقل شود و پس از شیر آب مجدّدا عین نجاست به جسم سوّمی منتقل شود یا در مرحلهی دوّم به بعد در عین نجس بودن یا نبودن آن شک داشته باشیم آیا مصداق متنجّس سوّم را دارد؟ با توجّه به این که رطوبتی هم بین عین نجس و متنجّس وجود داشته باشد یا نداشته باشد، آیا باز هم حکم متنجّس سوّم مصداق دارد؟
° متنجّس در وقتی پیدا میشود که عین نجس از بین رفته باشد و در فرض مذکور، تا عین نجس است متنجّس نیست، بلکه عین نجس است و وقتی عین نجس زائل شد متنجس پیدا میشود. و از مسئله فهمیده میشود شما وسواسی هستید اگر چنین است اعتنا به اینگونه چیزها نکنید تا خوب شوید.
سؤال192: آیا متعلّقات و فضولات حیواناتی مانند گربه، موش، سوسک، مارمولک و… که در خانهها وجود دارد، نجس است؟
° آنکه خون جهنده دارد نظیر موش و گربه، نجس است و آنکه خون جهنده ندارد نظیر سوسک پاک است.
سؤال193: چنین معروف است که (بلند بودن موی زیر ناف و سبیل موجب نجاست بدن و دهان است) آیا این عقیده صحیح است؟
° صحیح نیست، ولی کوتاه کردن آن مستحب است.
سؤال194: اگر سکّهای که نام و لقب اهل بیت«سلام الله علیهم»روی آن حک شده (مانند سکّهی ده تومانی) در توالت بیفتد، چه باید کرد؟ اگر نتوان آن را خارج کرد وظیفه چیست؟
° اگر به طور متعارف نتوان بیرون آورد حتّی قرآن کریم، وظیفهای نیست؛ حتّی رفتن در آن توالت جایز است.
سؤال195: هنگام استفاده از آبِ تشت برای غسل جنابت، اگر آب از بدن به تشت بریزد، آیا آب داخل تشت نجس است؟
° پاک است.
سؤال196: در صورت شنا در استخرهایی که به بول آلوده است، آیا بدن نجس میشود؟
° نمیشود.
سؤال197: آیا باطن بدن (مانند دهان، چشم و بینی) با اصابت شیء نجس، نجس میشوند و باید آنها را آب کشید؟
° لازم نیست آنها را تطهیر کرد.
سؤال198: آیا مواد دارویی که ساختهی دستِ غیر مسلمان است و یا از خارج وارد میشود نجس است؟
° پاک است.
سؤال199: آیا نجسشدن قسمتی از میوه(مانند خیار، هندوانه، سیب و…) باعث نجاست بقیهی میوه میشود؟
° سرایت نیست و پاک است.
سؤال200: اگر گوشهای از محوطهی بزرگی که همهی آن خیس است نجس شد، آیا باید به نجاست همهی آن حکم کرد؟ و لطفاً بیان فرمایید ملاک رطوبت در سرایت چیست؟
° ملاک در سرایت آب داشتن است که از متنجس سرایت کند و اگر نم باشد سرایت نیست و در فرض مذکور محوطه کوچک هم باشد سرایت نیست.
سؤال201: اگر زمینی راه خروج آب نداشته و امکان جمع کردن آب در محلّی نباشد روش تطهیر آن با آب قلیل را بیان فرمایید؟
° آب مسلّط بر آن شود، بعد از رفع عین نجاست، غسالهی آن را با پارچهای بگیرند و دو مرتبه آب را مسلّط بر آن کنند، زمین و غسالهی دوّم هم پاک است. بلکه در غیر بول، تسلّط آب بر آن بعد از رفع نجاست آن و غسالهاش پاک است.
سؤال202: به دلیل عدم آگاهی نسبت به مسائل طهارت و نجاست، تا به حال لباس، بدن، فرش و دیگر متعلّقاتِ زندگی خود را اشتباه تطهیر میکردم، وظیفهام نسبت به گذشته چیست؟
° وظیفه نسبت به گذشته ندارید و نسبت به آینده اگر وسواسی نیستید طبق رسالهی توضیح المسائل عمل کنید و اگر وسواسی هستید تسامح و تساهل کنید تا انشاءالله خوب شوید.
سؤال203: شخصی در زمانی که وسواسی بوده و برای غسل یا نظافت به حمّام عمومی میرفته مقدار بسیار زیادی آب میریخته است؛ آیا اکنون لازم است برای جبران کار خود، به سراغ حمامی برود و او را راضی کند، یا پول آبی که زیادتر از معمول استفاده کرده را بپردارد؟ تکلیف این شخص اکنون چیست؟
° اگر دست از وسواسیگری بردارد، آنچه بر ذمّۀ اوست، از راه ردّ مظالم برای صاحبش او را بریء الذّمّه میکنم.
سؤال204: توبه از وسواس چگونه محقّق میشود؟
° توبه از این گناه، پشیمانی از گذشته و دست برداشتن از وسواس و تصمیم به ترک آن در آینده و استغفار از درگاه الهی است.
پی نوشت ها:
[1]. غساله آبی است که معمولاً هنگام شستن و بعد از شستن از چیزی که شسته میشود، خود یا با فشار خارج میگردد.